تصحیح انتقادی دیوان لامعی گرگانی با تحقیق در آثار‏‏ و احوال و سبک شاعر

نسخه های خطی دربردارنده ی بخش عمده ای از پیشینه ی فرهنگی و تاریخی یک جامعه هستند، که با رجوع به آنها می توان از گذشته آگاهی یافت و از آن به عنوان چراغی برای پیمودن آینده بهره جست. لامعی گرگانی-شاعر عهد سلجوقی- در سال 410ه.ق در بکرآباد گرگان دیده به جهان گشود. وی در شاعری مقلد فرخی، عنصری و منوچهری بوده است و معزی را از مقلدان او می دانند. تاریخ دقیق فوت او مشخص نیست؛ اما به یقین می دانیم که تا سال 455ه.ق در قید حیات بوده است. مهمترین مضمون شعری در دیوان وی مدح و پس از آن عشق و توصیف طبیعت است. لامعی به سبک خراسانی شعر می سروده و ویژگی های زبانی، ادبی و فکری این سبک در شعر او آشکار است. صورخیال در شعر لامعی در بسیاری موارد تقلید و تلفیقی است از تصویرسازی های شاعران دیگر؛ اما او در تقلید چنان هنرمندانه عمل کرده که در قیاس با شاعران مقلد عصر باید وی را خلاق دانست. در اشعار لامعی بدیع لفظی بیش از بدیع معنوی به کاررفته است. اوزان شعری لامعی از تنوع قابل توجهی برخورد است و مهمترین قالب شعری وی قصیده است. تحقیق حاضر از چهار فصل تشکیل شده است. فصل اول کلیات تحقیق را در بر می گیرد. در فصل دوم، از مبانی نظری تحقیق سخن رفته است. در فصل چهارم از زندگی نامه ی شاعر، سبک و مضامین شعری وی، اوزان و آرایه های ادبی به کار رفته در اشعار وی سخن رفته است و در نهایت درباره ی نسخه ها و مراحل کار این پایان نامه بحث شده است. درباره ی مورد اخیر باید گفت مصحح از ده نسخه ی خطی بهره جسته که عبارتست از: سه نسخه از دانشگاه تهران، سه نسخه از مدرسه ی عالی شهید مطهری، یک نسخه از کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی و سه نسخه از کتابخانه ی ملی. مصحح با رجوع به این نسخ توانسته چهل و یک بیت جدید از شاعر بیابد که در هیچ یک از دو دیوان چاپی نفیسی و دبیرسیاقی نیامده است. روش مورد استفاده در این تصحیح شیوه ی بینابین است. در فصل آخر نیز نتیجه گیری و پیوستها و تصاویر ضبط شده است.